De ontslagen bij Bekaert en Crown Cork hebben nog eens pijnlijk duidelijk gemaakt, dat er feitelijk geen enkele traditionele industrie nog veilig is in Europa en dat wij daarop geen uitzondering vormen. Aanmoedigingen vanwege de overheid om bedrijven hier te houden, blijken tenslotte weinig uit te halen. Anderzijds zorgen nieuwe initiatieven wel voor alternatieven, die soms spectaculair kunnen zijn - denk maar aan die digitale fabriek die op een snelle en duurzame wijze allerlei precisieonderdelen 'print' in 3D - feit blijft, dat dergelijke high tech bedrijven weinig mensen nodig hebben en dan nog meestal zeer hoog opgeleide. De toekomst van Vlaanderen ligt in onze ligging. Die is centraal in Europa en kan niemand ons afnemen. Met de luchthavens van Zaventem, Oostende en Deurne en de zeehavens van datzelfde Oostende, Zeebrugge, Gent en Antwerpen als aanvoerpunten kunnen wij een centrum worden van opslag, overslag en transport. E.e.a. werd deze week bevestigd n.a.v. een duurzaamheidsverslag van de Antwerpse haven. Daaruit blijkt dat deze werk biedt aan liefst 7% van alle werkende Vlamingen of zo'n 145.000 mensen. De arbeidsproductiviteit ligt er 50% hoger dan in de rest van onze economie. In het licht hiervan is het eveneens duidelijk dat er daar dringend werk dient gemaakt te worden van de verkeersstromen rond de Scheldestad. Het heeft geen zin dokken bij te bouwen als de aangevoerde waren, in de eerste plaats de containers (Antwerpen is - na Rotterdam - de tweede grootste containerhaven van Europa), niet tijdig uit de haven geraken. Het gekrakeel rond de Oosterweelverbinding heeft het probleem van de mobiliteit in en rond Antwerpen allen maar groter gemaakt en niemand weet wanneer dat eindelijk zal opgelost geraken. Een dergelijke impasse kan Vlaanderen veel duurder komen te staan dan enkele klassieke fabriekssluitingen.
Wat is het verschil tussen een specialist en een manager? - Een specialist is iemand die veel weet over weinig, steeds meer komt te weten over steeds minder en tenslotte alles weet over niets. - Een manager is iemand die weinig weet van veel, steeds minder komt te weten van steeds meer en tenslotte niets weet van alles. Tot daar het mopje. In werkelijkheid weet de manager tegenwoordig ook heel wat, bv hoe hij belastingsgeld kan uitsparen via management-vennootschappen. Volgens het handelsinformatiebureau (oef!) Graydon, zouden er in dit land meer dan 25.000 van die vennootschappen zijn en dan spreken we nog maar over vennootschappen waar CEO's van bedrijven bij betrokken zijn. Als we er ook de bestuurders bijnemen, komen we aan een getal van 45.000. Meestal mensen die hun loon via zo'n constructie incasseren en daarbij minimaal 15% aan belastingen uitsparen. Nogal wiedes, dat de staat op die manier aardig wat belastingsgeld aan zijn neus voorbij ziet gaan. Even echter heel duidelijk dit: wettelijk is er niets mis met die vennootschappen. Ze zijn volledig legaal en in orde met de Belgische wetgeving. Als er daarbij iets niet koosjer zou zijn, dan heeft dat eerder met die Belgische wetgeving te maken dan met de vennootschappen zelf. In de huidige politieke context lijkt het echter niet te rijmen met de geest van de besparingen waarmee de armlastige regering Di Rupo bezig is. In werkelijkheid gaat het om het klassieke spel van achterpoortjes en gaatjes in de wetgeving, een typische Belgische specialiteit, waarop de huidige staatssecretaris van Fraudebestrijding, John Crombez, waarschijnlijk zijn tanden zal stuk bijten. Dat heeft niet alleen te maken met de oppositie die er al is vanwege Uni-zus-en-zo en de Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen (oef/bis), maar zelfs vanwege de Raad van State die zegt dat Crombez' actie ongrondwettelijk kan verklaard worden. En er is meer. Het zgz ontduiken van belastingen via de management-vennootschappen blijkt niet alleen te gebeuren door verfoeilijke rechtse kapitalisten, maar evenzeer door (ex?) partijgenoten van dezelfde Crombez. Figuren zoals bv Luc Vanden Bossche (vader van de grotendeels mislukte Copernicus revolutie en van Freya, ex-bestuurder van Brussels Airport), Chokri Mahasine (festivalorganisator, geplaagd door de wind) en Norbert De Batselier (ex-voorzitter van het Vlaamse parlement en huidig directeur bij de Nationale Bank), in tempore non sospecto allemaal lid van de partij van de werkman. Nogmaals, ook zij hebben daarbij wettelijk niets verkeerd gedaan, maar de 'perceptie', weet je wel, is niet in hun voordeel. En het kan nóg erger. Niemand minder dan Johan Vande Lanotte, rood boegbeeld, veelvuldig en ook huidig federaal minister, zelfs mentor van dezelfde Crombez, blijkt een verzamelaar te zijn van een serie van die venootschapsconstructies. Het zit er dan ook aan te komen, dat er van een serieuze aanpak van deze zaak niet veel in huis zal komen. Hoogstens wat gerommel in de marge, wat bijschaven met punten en komma's, met het maken van uitzonderingen (nog zo'n Belgische specialiteit!) en wat cosmetische aanpassingen. De verklaring van Crombez' voorganger, Carl Devlies (CD&V), dat zijn opvolger het gemakkelijker zal hebben, omdat die niet meer met Reynders te maken heeft, lijkt me dan ook meer dan voorbarig.
Bij de economische crisis van 2008 en daarop volgende jaren, kwam België er al bij goed vanaf. Mede door zijn systeem van tijdelijke werkloosheid - iets wat o.m. door Duitsland en Nederland werd overgenomen (én verbeterd, maar daarover hoort men hier weinig*) - waren er bij ons relatief minder afdankingen en faillissementen. Elk systeem heeft echter ook zijn grenzen. Op dit ogenblik maken we dan ook zowat het tegenovergestelde mee: terwijl de industrie over de hele wereld (ook in Europa) weer aantrekt, de obligatiemarkten zich ontspannen (dank zij de tussenkomst van de Europese Centrale Bank) en de beurzen blijven stijgen, gaat het met dit land helemaal niet goed. Bij Bekaert kunnen ze er van meespreken. Ook daar profiteerde men tot voor kort nog van de technische werkloosheid (plus de steun vanuit Vlaanderen en de voordelen van de notionele interestaftrek), maar dat bleek niet langer houdbaar. Zo'n zeshonderd banen zullen er verloren gaan. Bij Crown Holdings in Deurne bij Antwerpen gaat het bedrijf zelfs helemaal dicht. Dat maakt op één week tijd zo'n duizend rechtstreekse banen die verloren gaan, om nog te zwijgen over de 'collateral damage', de onrechtstreekse jobs die mee zullen verdwijnen. Daarbij houdt het niet op. Nooit waren er in een maand januari zoveel faillissementen als dit jaar, terwijl de officiële cijfers van de werkloosheid voor het eerst sinds augustus 2010 weer stijgen en het land nu ook officieel in een recessie zit, omdat de laatste twee trimester negatief waren. Tegen de achtergrond van al deze onheilsberichten moet de regering Di Rupo nog deze maand aan Europa gaan vertellen hoe ze denkt haar financiële problemen op te lossen. Dat de 0,8% vooropgestelde economische groei al lang voorbijgestreefd is, weten we al. Hoeveel de krimp (want dat wordt het) zal zijn, is nog koffiedik kijken. Feit is wel, dat er de volgende weken nog zeker drie miljard euro extra zal moeten gevonden worden om minstens de Europese boete van zo'n driekwart miljard euro te ontlopen.
* In Duitsland en Nederland werd de technische werkloosheid gekoppeld aan een verplicht te volgen her- of bijscholingscursus, terwijl bij onze technische werklozen daar niets tegenover stond.
Als we Elio il primo en Alberto il secondo mogen geloven in hun wederzijdse bewierokingen tijdens de nieuwjaarsreceptie op het paleis, dan loopt alles in deze regering op wieltjes en is de verstandhouding nu optimaal. Zou het? Bij de zoveelste heisa over de opvang van asielzoekers tijdens de eerste echte vorst van deze winter, was daarvan niet veel te merken. Deze miserie geraakt maar niet opgelost, niet op straat maar ook niet in het parlement, omdat deze regering er al even weinig aan doet als haar voorgangers. En de hoofdschuldige in deze zaak is niet Maggie De Block, maar - zoals de N-VA het stelt - de PS. De allereerste problemen ter zake kwamen er, toen Marie Arena (PS) het nog voor het zeggen had en weigerde haar budget aan te passen. Later maakte Courard, ook al PS, er een potje van. Als gevolg van alle PS remmanoeuvers werden de zgz asielzoekers (de meesten zijn dat niet) in hotels ondergebracht. Dat nieuwtje ging als een lopend vuurtje de wereld rond. Economische gelukzoekers, die in andere landen niet werden aanvaard stroomden (en stromen nog) naar België. Zo vraag ik me bv af, of het feit dat er zoveel moeders met kinderen bij zijn, maar zonder vader, allemaal geen opgezet spel is. Dat de vader er niet bij is, vindt men blijkbaar normaal. Geen mens die er een vraag over stelt. En er is meer. Een ander excuus voor wat er bij Fedasil misloopt, zou het feit zijn dat de grote baas er vertrokken is en er nog steeds geen opvolger is. Dat is flauwe kul, want als dat waar zou zijn, zou het hele land niet meer kunnen functioneren. Niet alleen Fedasil zit zonder grote baas, dat geldt ook voor de Rijksdiensten voor Pensioenen, voor die van de Sociale Zekerheid en die van de Kinderbijslag, voor de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsuitkeringen én voor de FOD's van de Kanselarij, de Economie en de Mobiliteit. Die eventuele opvolgers konden toen door de regering Leterme niet benoemd worden, omdat ze in lopende zaken was en nu niet omdat de PS dwars ligt. Bij al die diensten zijn het de adjuncten die momenteel de topambtenaren tijdelijk vervangen en dat gebeurt bovendien nog zonder dat die daar extra voor worden betaald. Gratis dus. De reden, waarom die nieuwe benoemingen er nog steeds niet zijn, is, omdat de PS vindt dat e.o.a. van haar kandidaten niet de functie krijgt die hij zou willen hebben (de man zou zelfs gesolliciteerd hebben naar twee functies) en daarom krijgen ook de anderen hun speeltje niet. Dorpspolitiek op het hoogste niveau. De enige serieuze benoeming die tot nu toe wél doorging sinds Di Rupo aan de macht is, nl die van Catherine De Bolle als nieuwe chef van de federale politie, werd ondertussen al opgeschort, omdat twee medekandidaten er tegen in beroep zijn gegaan. En van die twee is er ook al minstens één een mannetje van de PS. Maar voor de rest loopt het allemaal goed in de ploeg Di Rupo. Volgens Markske, pardon: Wouter Beke, komt dat omdat ze daar allemaal hun verantwoordelijkheid opnemen...
Over onze index zal er dit jaar nog veel inkt vloeien, gewoon omdat Europa hem weg wil én omdat hij in werkelijkheid niet helpt. België is het enige land van de EU dat hem nog heeft. Nederland heeft hem al afgeschaft in 1982. Toen lag de werkgelegenheidsgraad bij onze noorderburen 2% lager dan bij ons, nu ligt die daar zo'n 15%(!) hoger. Dat de afschaffing van de index onze koopkracht zou aantasten, is nog zo'n fabeltje. In de Scandinavische landen, in Nederland en Oostenrijk - toch vergelijkbare landen - is de koopkracht meer gestegen dan bij ons en dit zonder index. Door de automatische koppeling van de inflatie aan de lonen, zoals dat bij ons gebeurt, stijgen de lonen, waardoor de inflatie weer toeneemt, het leven weer duurder wordt, daardoor de index opnieuw stijgt en dat gaat zo verder als een soort perpetuum mobile. In technische termen noemt men dat een 'tweede ronde effect'. Het resultaat daarvan is echter, dat de prijsstijgingen bij ons dubbel zo groot worden. Wie dat niet gelooft, rijdt maar eens een keer naar Nederland en vergelijkt daar in eender welk grootwarenhuis de prijzen met die van hier. Zij zijn dooreengenomen 10% lager. Als men dan hoort vertellen, dat er bij ons in de grootwarenhuissector dit jaar waarschijnlijk 4.000 jobs minder zullen zijn dan vorig jaar, omdat men hier op elke 50 euro die men verkoopt slechts 0,75 euro winst kan maken, dan heb ik daar mijn bedenkingen bij. Er wordt door onze vakbonden en linkse partijen regelmatig op gehamerd, dat men de energieprijzen moet aanpakken. Dat die te hoog zijn is inderdaad juist, maar dat zou niet zo zijn, als het indexsysteem deugdelijk werkte. Het zou nu nl zgz niet werken o.w.v. de inflatie, terwijl het juist ontworpen was - dacht ik toch - om ons tegen diezelfde inflatie in te dekken. De oplossing voor dit alles is een soort indexering, ja, maar dan op Europees vlak. Op die manier stijgen de kosten van lonen en prijzen overal gelijkmatig en zou er geen concurrentievervalsing zijn zoals nu gebeurt. En zou het voor geen enkele vakbond nog lonen daartegen in opstand te komen...
Er komt dit jaar op de Olympische Spelen een discipline bij: het indexspringen. Net zoals bij het veldrijden gaan wij daar alle medailles winnen, met mathematische zekerheid nog wel. De tegenstand zal nóg zwakker zijn dan in Koksijde. Bij mijn weten is België nl het enige land in de E.U. dat nog een index heeft. Het buitenland weet niet eens meer wat index betekent, laat staan wat een 'indexsprong' is. Ik had er zelf eerst geen erg in, maar het idee om de indexsprong ter sprake te brengen, iets waarvan we trouwens al eens een precedent hebben meegemaakt onder het zalige beheer van schuldenmaker Martens (CVP), kwam niet van Quicky noch van Kris Peeters, maar van niemand anders dan onze kersverse minister van Financiën, Steve Vanackere, zelf ook al afkomstig uit het ACV. Datzelfde ACV dat de indexsprong wil bestrijden van De Panne tot in Maasmechelen. Dat laatste in overeenstemming met wat Yves Leterme, ook al een ACV-er, ooit vertelde over een Belgische regering zonder Vlaamse meerderheid. Of nieuwe ACV-baas Leemans ook zijn woord zal opeten, zoals Leterme dat heeft gedaan, valt nog af te wachten. Alle gekheid op een stokje: waar maakt men zich in dit land toch allemaal druk over? De vakbonden staken tegen de nieuwe regering o.w.v. de geplande besparingen en maken in de eerste plaats een breekpunt van een zaak die niet eens voorkomt in het regeerakkoord. Het is trouwens al de tweede keer dat zoiets gebeurt. De eerste keer was er de grote heisa, toen 'Straffe Hendrik' Bogaert (die zijn bijnaam klaarblijkelijk 'geleend' heeft van een andere Hendrik) de federale topambtenaren eens aan de tand wilde voelen over hun kennis van de tweede taal. Dat gaat nu niet meteen door, omdat het niet in het regeerakkoord staat, maar dat was dan tenminste nog een poging om een tien jaar oude reeds gestemde wet eindelijk eens toe te passen. Met de indexsprong, niets van dat alles. Zelfs niet als de index in zijn totaliteit zou verdwijnen. Liever ons verder uit de markt concurreren dan nog maar te spreken van het overstapje dat de indexsprong zou zijn. Als er dan straks o.w.v. de steeds groter wordende concurrentie op de buitenlandse markten toch jobs verloren zouden gaan, dan zal het wel weer aan de werkgevers liggen, zeker? 'Den boas is ne smeirlap'' mag dan al een slogan uit de negentiende eeuw zijn, bij onze vakbonden is hij nog altijd actueel, zelfs als de schuld van het ongenoegen elders ligt.
Vandaag zullen we het dus (weer) geweten hebben. Het land moet plat: de openbare sector, de industrie, het verkeer, de scholen en, als het even kan, ook de havens en (sommige?) industriezones. Waarom dit allemaal op een dergelijke schaal moet gebeuren, blijft mij en ieder gezond nadenkend mens een raadsel. De staking gaat officieel tegen de besparingsplannen van een regering, waarvoor meer dan 500 dagen is onderhandeld door de verschillende traditionele partijen, waarin ook vakbondsmensen zitting hebben. Ze zitten ook mee in het parlement en zelfs in de huidige regering (Vanackere bv is een ACV-er). En nu ineens blijkt, dat ze niet genoeg inspraak hebben gehad. Morgen zou het weer business as usual moeten zijn en dan pas zal blijken, dat dit de meest nutteloze staking was van de laatste zestig jaar. De enige aanvaardbare uitleg voor deze staking lijkt me die van de 'geboren leiders' te zijn, die zien naar waar de massa loopt en dan voorop gaan lopen,. De vakbondsleiding is voorbijgestoken door het fanatiekste deel van haar achterban en kan zich binnen de eigen organisatie geen verder gezichtsverlies veroorloven. Daarbuiten is ze die al lang kwijt. Men moet een vel hebben zoals die van de dikgevreten salonsocialist Rudy De Leeuw om de onzin te blijven uitkramen zoals hij dat de laatste tijd doet. Nadat hij vroeger al eens een nationale staking had georganiseerd tegen het generatiepact dat hij voordien zelf mede ondertekend had, leidt hij ook nu weer een staking voor pea-nuts. Het gekende monkey verhaal. Uitgerekend vandaag is er is er in Brussel ook een algemene vergadering van de E.U. Als die daar te horen krijgen waarom men hier een land lam legt, is de kans groot dat het aantal Belgenmoppen dezer dagen nog gevoelig zal toenemen. En dan zijn er hier nog die durven stellen, dat België een voorbeeld zou zijn voor Europa...