De Vlaamse hogescholen en universiteiten zitten met een luxeprobleem: ze kunnen de instroom van nieuwe eerstejaarsstudenten nauwelijks meer aan. Ondanks de daling in de geboortecijfers, blijven de aantallen beginnende studenten maar stijgen. Eigenlijk zouden we ons daarover moeten verheugen. Tot voor kort werd immers altijd gesteld dat de toekomst van ons land vooral ligt in de kenniseconomie en dat we daarvoor steeds meer hoger opgeleide afgestudeerden nodig zouden hebben. Dat blijkt ook nu zo te zijn. Het probleem is, dat teveel studenten mikken op de zgz 'humane wetenschappen' (archeologie, geschiedenis, antropologie, filmwetenschappen e.d.), waarbij ze helemaal niet zeker zijn via die studierichtingen snel aan werk te zullen komen. Dat laatste is bv het geval voor wie studeert voor ingenieur of (bio)chemicus, maar in die studierichtingen blijkt er nog steeds een tekort aan geïnteresseerden, zeker bij de studentes. Van André Oosterlinck, ex-rector van de KU Leuven en nu voorzitter van de associatie Leuven, kwamen er alvast twee goede suggesties om iets aan dat luxeprobleem te doen: ten eerste, halveer het inschrijvingsgeld - of schaf het zelfs af - voor de richtingen waarin men nu studenten tekort heeft (en verhoog dat inschrijvingsgeld voor de andere richtingen). Ten tweede, installeer een soort niet-bindende oriëntatieproef voor alle eerste jaarsstudenten, zodat die zelf kunnen vaststellen of ze wel goed bezig zijn. Dat laatste blijkt niet overbodig te zijn. Van alle eerstejaars slaagt tegenwoordig slechts 30% . Nogal wat studenten schijnen te hoog te mikken, een fenomeen dat zich ook in het huidige secundair onderwijs al voordoet. Wat we in de hele discussie, die er momenteel terzake gevoerd wordt, missen is wat er in zo'n situatie zal gebeuren met bv het beruchte nu bestaande ingangsexamen voor artsen en tandartsen (mijn stokpaardje). Het zou wel heel belachelijk worden, als men straks elke eerste jaars vraagt een oriëntatieproef af te leggen die niet bindend is, terwijl kandidaat (tand)artsen zich wel zouden moeten blijven onderwerpen aan een extra toelatingsexamen. Dat alles, terwijl men weet ook voor die beroepen binnen enkele jaren serieuze tekorten te zullen hebben. Er is dus nog werk voor de winkel. Voordeel is, dat men de tijd heeft het goed voor te bereiden. Als er al iets van zal komen, zal het toch pas in 2013 zijn.
