Mc Laren mag dan wel niet op het voorplan rijden, de eerste twee plaatsen in de voorlopige stand om de wereldtitel worden ingenomen door Jenson Button en Rubens Barrichello in een Brawn GP 001. Met een Mercedesmotor die ei zo na verkozen werd boven de Ferrari die logischerwijze ook in aanmerking zou zijn gekomen. Maar kernkop Ross Brawn zag in die zes luttele weken die de seizoensopener in Australië vooraf ging dat de hulpaggregaten aan de motor veel makkelijker aan die Mercedes te plakken waren dan aan die Italiaanse pk-brouwerij. Hij maakte zijn F1 zo eenvoudig mogelijk. Net zoals ook Adrien Newey deed met de Red Bull waarmee Sebastien Vettel vorige week in China won. Twee "eenvoudige" dingen, net niet gemixed. Wat de ene van voor heeft, heeft de ander vanachter en omgekeerd. Zou je ze samensmelten dan heb je de beste hybride uit de F1. Maar geen van beide heeft KERS gebruikt. Ferrari wil het ook laten vallen. Mc Laren wellicht ook. De twiijfel rijst. Onbetrouwbaar, breekbaar, niet echt veilig. En zwaar in gewicht.
Flavio Briatore tracht Button en Barrichello als belachelijk in het uitstalraam te zetten, met Ross Brawn erbij. De vroegere T-shirtverkoper zou zich echter beter herinneren dat grote Ross een CV heeft die de adem doet stokken. Brawntje was om te beginnen in 1971 - in het stenen tijdperk dus nog - een opleidings-ingenieur bij de "Atomic Energy Authority" van het United Kingdom. Levenslang viste hij met zijn lange rubberlaarzen aan tegen de stroom in op forellen. Hij bracht omzeggens zeven jaren door naast Schumacher die evenveel wereldtitels verzamelde. Daarvoor was Ross Brawn technisch directeur bij TWR (1989), tekende hij in 1986 tussen soep en pattaten door de Arrows F1 (1986), sleutelde nog wat aan de March's(1977), de Beatrice (1984), Benetton (1991)...jaar waarin hij technisch directeur van de Scuderia Ferrari werd. Geef toe, het is niet niks. Als je dan 54 bent (°23 november 1954), brugpensioen niet direct dreigt, dan mag je met opgeheven hoofd langs de pits lopen. Trouwens de aslmaar slim gadeslaande ogen van Ross wisten gewoon dat die diffuser het zou halen bij de FIA. Williams en Toyota wisten dat ook. Vettel won vorige zondag zonder die diffuser. Vervelend voor de aanklagers.
Je kan natuurlijk met Ross niet over frieten, Stella en voetbal praten. Maar net als Albert Einstein is het renwagengenie een bescheiden man gebleven. Hij schuwde het niet om Loic Bigois (48), een Fransman uit Aix-en-Provence van geboorte, aan te trekken om zijn Brawn mee te styleren. Wat zijn je hobby's vroeg Ross Brawn eens aan Loic toen het werk af was. "Wind tunnel testing" antwoordde deze simpel. Brawns wenkbrauwen rimpelden nog harder dan anders. Loic Bigois studeerde aan het Nationaal Conservatorium "des Arts et Metiers" - waar zelfs August Rodin is langs geweest. De denker Bigois hield zich in 1981 bezig met kleine gasturbines vorm te geven en pikte in 1990 aan als CAD/CAM-manager bij Ligier, om in 1994 bij Peter Sauber aan te belanden. In 1999 vroeg viervoudig wereldkampioen Alain Prost hem of hij nog eens iets ànders wilde tekenen. Via Minardi, Williams en Honda belandde. Daar stond Ross, met een kernkop zo groot. De tijd drong, 't zag er niet goed uit. "Keep it simple" moet Brawn toen hebben gezegd. hetzelfde als wat Newey dacht. Zondag zijn we al aan de vierde ontmoeting in de nieuwe wereldorde van de Formule 1.
D'r is nog iets waar de concurrentien erg jaloers op is. Het is het zéér lage zwaartepunt van de Brawn. Ross, zelf designer, plaatste de tandheugel van de besturing onder de "carrosserie" en liet die precies achter de gestroomlijnde onderste stang van de voorwielophanging vallen. Twee vliegen in één klap dus: en zwaartepunt lager én luchtweerstand naar beneden gehaald. Hetzelfde deed hij met de voorste remzadels. Gewoonlijk staan die haaks, maar Brawn monteerde ze horizontaal vanonder aan de carbonschijven. De Brembo-klauwtjes doen dan iets minder perfect hun mechanisch werk, maar dat woog volgens Ross niet op tegen de voordelen van het gewicht van die dingen lager te hangen. Op zijn beurt kijkt hij wat afgunstrig naar de voorvleugel van de Red Bull. Die is beter aerodynamisch "geëxploiteerd", geeft hij toe. Morgen in de eerste oefeningen om de GP van Bahrein kan door iedereen nog wat geprutst worden aan één en ander. Dat moet wel omdat de tussentijdse trainingen zijn verboden door de FIA. 't Blijft dus boeiend te zien wie zaterdag op "pole" staat.(Tekst/Walter Rombauts/Foto:Mercedes)
Jean-François Hemroulle in 24 Uren van de Nürburgring
Naast een deelname aan de FIA-GT3 en verschillende nationale kampioenschappen, zal de Audi R8 LMS ook te zien zijn in de 24 Uren van de Nürburgring. Audi Sport bevestigde vandaag dat het vier wagens inzet in de Eifelklassieker, die start op 23 mei (16.00u). Als basis dient de GT3-versie van de Audi R8 LMS, die echter zal worden uitgerust met verschillende evoluties, aangezien het GT3-reglement geen rekening houdt met dergelijke lange races.
Audi Sport maakte ook de namen bekend van de piloten. Een naam die daarbij opvalt is die van Jean-François Hemroulle! Dankzij zijn uitstekende kennis van de Nürburgring en de deelname aan tal van wedstrijden op de Nordschleife krijgt de piloot van de Belgian Audi Club deze fantastische kans aangeboden. Audi Sport maakte vanochtend indrukwekkende namen bekend die in vier R8 LMS's zullen te vinden zijn.
In de eerste auto van ABT Sportsline zit dus Jean-François Hemroulle, Christian Abt, Pierre Kaffer en Lucas Luhr. De tweede bolide van dit team heeft Mattias Ekström, Timo Scheider en Marc Werner achter het stuurtje. De twee R8 LMS's van Phoenix Racing zijn gewoon droomteams als men op de namen afgaat: Frank Biela, Marcel Fässler, Emanuelle Pirro en Hans-Joachim Stück in de nummer 99. De nummer 98 wordt door de groene hel gewongen door Marc Basseng, Frank Stippler en Mike Rockenfeller. Als dat niet winnen wordt !
Jean-François Hemroulle mag zich goed voelen binnen dat hoog gezelschap. De 39-jarige autocoureur kan immers een mooi palmares voorleggen: 14 races op 53 gewonnen. Dat is een winpercentage van 29,17%. Hij stond 28 keer tot nu toe op het podium, reed drie pole-positions en zes snelste ronden. Geen ééndagscoureur dus. Voor wie het niet mocht weten: Hemroulle's winscore is de hoogste van de jonge generatie autocoureurs. Op de tweede plaats volgt Frédéric Vervisch met 28,42%.
De 24 Uren van de Nürburgring hebben raar genoeg niet de bekendheid als die van Le Mans en Francorchamps. Toch is een zege daar minstens evenveel waard. Vaak zetten autoconstructeurs "gecamoufleerde" pré-seriemodellen in. Die moeten dan de laatste fouten aan de auto blootleggen. In die race over 176 bochten per ronde zijn in het verleden al verscheidene hybride-modellen getest. Lexus en vorig jaar ook nog de Gumpert Apollo Hybrid van Heinz Harald Frentzen reden op ereplaatsen de race uit. Veel pub werd daar niet rond gevoerd omdat net het discrete karakter van de etmaaltest belangrijker was.
Minder discreet dit jaar is de deelname van ex T-Mobile kopstuk Jan Ullrich. Hij bestuurt tijdens de 24 Uren een BMW Diesel met Mike Kluge. Dit kadert in een evenement waarin ook een Nordic Walking-Marathon en een "Rad am Ring" actie zijn verbonden. De opbrengsten van dit drieluik moet zieke kinderen trachten gezonder te maken. De deelname van BMW met een dieselmotor moet geen verwondering wekken. Het merk is het eerste dat ooit een race won met een zogoed als standaard dieselmotor. Op de Ring met name.(Tekst:Walter Rombauts/Foto: ADAC)
Paul Gentilozzi's Rocketsport Team is bezig een Jaguar XKR GT2 te prepareren om in 2010 deel te nemen aan de 24 Uren van le Mans. Dat zou geleden zijn van 1995 dat het merk nog een wiel voorzette in de grootste uithoudingsrace ter wereld. De 59-jarige man die zelf ook heeft geraced op het Circuit de La Sarthe in 1994 en 1995 zegt de hang naar het mytische lint niet te kunnen weerstaan. Hij verkoos de XKR omwille van zijn uitzonderlijke stijfheid van carrosserie en de "compacte" motor die duurzaamheid als zijn voornaamste kenmerk heeft. Bovendien is hij compact en heeft vijf liter inhoud en is atmosferisch aangezogen. Het debuut is voorzien in juli of augustus in de Lime Rock en Mid-Ohio.Terwijl de derde piloot nog moet worden aangeduid, beweert hij dat zijn nauwste compagnon een naam is met wereldfaam. Het Indische Tata, eigenaar van Jaguar, heeft technische steun toegezegd maar heeft onder de huidige economische wereldcrisis geen zin het Amerikaanse initiatief te ondersteunen. ALMS-dirigent Scott Atherton noemt het "de meest opzienbarende merkenbeslissing in de elfjarige geschiedenis van de American Le Mans Series." Lijkt ons iets overdreven, hoewel Jaguar het in de verkoop weer héél goed doet.(Tekst:Walter Rombauts/Foto:Jaguar)
Vijftien jaar Inkart met een Tripel Excelsior Toer aan de aankomst
Uit Georges Van Oosten's Cahiers rollen over 160 km "oude voertuigen" volgens "Bolleke-Pijl" (met afstandsvermelding) van de geheel vernieuwde "De Trappisten" in Westmalle naar Inkart, de kartingtempel aan het Ooievaarsnest in Puurs. De afspraak bij de Trappisten is om 9.30 uur 's morgens en de deelnemers zullen begrijpen dat het dan te vroeg is voor een Tripel. Maar als ze zich door het roadbook hebben gedraaid en gezwaaid worden ze ontvangen in Inkart door de grootmeester van de drift, Mike Van Hooydonk. Het boegbeeld van Excelsior, van zoveel, die ervoor zorgde dat groten als Jeffrey Van Hooydonk, slip en snelheid ingelepeld werden nog voor ze pap(a) konden zeggen. Mike - Papa - Van Hooydonk is een fenomeen. Hij heeft eigenlijk alleen maar vrienden. Wat de man zo uniek maakt is de energie die eruit barst. Geen pisserigheid, maar een wereld van zon, lèven, bewegen, lachen. Nochtans heeft "de" Mike moeten vechten. Maar zijn mentale sterkte was groter dan de problemen die men hem voor de wielen wierp. Terug terzake. De voorwaarden om deel te nemen zijn: lid zijn van Excelsior, en deelnemen met een voertuig ingeschreven voor 31 december 1974.
Wie wil deelnemen aan de aperitief die het boegbeeld van Excelsior aanbiedt omstreeks 17 uur op die namiddag 3 mei 2009, kan inschrijven tegen 60 per team van twee personen en 20 per passagier die ook mee wil gaan kijken in dat feestgedruis bij Inkart. In dat inschrijvingsgeld is begrepen een roadbook - getekend door rallyrat Georges Van Oosten - en het ontbijt bij de Trappisten en verder de lunch met drank. Dat "de man voor wie de wereld te klein is", de Mike, zo gul aperitief schenkt heeft een reden. Zijn kartpaleis zoals Quinten Devreker, versbakken Mini-coureur in de Dunlop Cup en leerling van Bas Leinders, het zo mooi noemde, bestaat dan 15 jaar. Grote en grootste namen - zoals Niki Lauda - kwamen er rijden en feesten. Automobielbeheersing, levensvreugde, triomf en ontgoocheling, vakmanschap, het zit allemaal als kleine atomen gebakken in de Grote Molecule die Inkart is. Het is een plaats om lief te hebben. Wie meer informatie wil belt gewoon naar de Paters Excelsiorianen Stefaan Cockx (03-448.42.12) of Aloïs de Bièvre (0476-32.25.51). Antwoord betekent dat er nog plaats is voor die "Tripel Toer". Niet verwarren met de Paters van West Vleteren. Dat zijn andere paters. Die lachen minder want ze hebben altijd bier te kort. Dat is iets wat je nu bij Excelsior niet kunt voorhebben. Die zijn verwanter met de Trappisten. Die zeggen niet zoveel maar brouwen veel meer.(Tekst en foto:Walter Rombauts)
Laurens Vanthoor lost alle verwachtingen in eerste race F3
Laurens Vanthoor (18) heeft in het Duitse Oberschleben al drie van de vier verwachte doelstellingen ingelost. Hij zette twee keer de "pole" neer, en won vandaag de eerste race in de ATS F3 Cup. Morgen wordt de tweede race gehouden. De man uit Hasselt die tot het RACB National Team behoort zet zich daarmee in het voetspoor van Bas Leinders die in 1998 Duits F3 kampioen werd en Michaël Schumacher die in 1990 met éénzelfde titel de basis legde naar zeven wereldtitels in de Formule 1. Bas raakte omzeggens in de F1, dus is die aanloopstrook voor Laurens Vanthoor ook in de maak. Iets té optimist op dit moment, want de weg is nog lang. Toch is de klasse van de Dallara-VW-coureur van Van Amersfoort Racing vérreikend.
Rookie én ploegmaat van de belofte, Stef Dusseldorp finishte tweede. Dat is natuurlijk ook een knaller voor een openingsrace want "Stefke" liet het verschil maar oplopen tot 2"6. Hij hield daarmee de overhand op de eerste met een Mercedesmotor, de Zwitser Rahel Frey. Max Nilsson, op de achtste plaats, was de eerste met een Opel krachtbron, de OPC Challenge. Principieel zijn de viercilinders elkaar waar en speelt puur de afstel- en stuurvaardigheid van de jockey's die de Dallara-chassis' sturen. Oschersleben is een erg technisch circuit en die aspecten wegen daar zwaar door. Spannend voor morgen voor de tweede race(wr/Foto:RACB)
Binnenkort komt er een Tesla Cup, een competitie met alleen maar deze puur elektrische auto's. De Tesla geniet een stijgende populariteit. Vooral het nieuwe S-model dat een mooi gelijnde gesloten sportwagen is en aan de zijde van de Roadster wordt verkocht. Voor dit nieuwe model dat van 0 naar 96 km/h sprint in 5"9 liepen in één week tijd 711 nieuwe bestellingen binnen. Ieder van die klanten heeft daarbij 5000 dollar voorschot moeten betalen. De auto zelf kost, afhankelijk van de gekozen batterij, 49.900 dollar. Omdat de benzine in Amerika 4,25 dollar per gallon kost houdt Tesla staande dat op termijn de elektrische variant alsmaar interessanter zal worden. Een "vulling" zou 9 kosten, maar daarvoor ligt de krachtpatser dan wel zeven uur aan de draad, tenzij een - duurdere - snellading wordt gebruikt. Die laad de Lithium-Ionen-batterij in 45' op.
Tesla laat momenteel de keuze uit drie batterijpaketten: 120 V, 208 V en 240 V. Al naargelang van de gekozen batterij kan 267 km, 383 km of 500 km gereden worden alvorens men opnieuw moet laden. De Tesla Roadster waarvan er al 330 zijn verkocht blijft met zijn 101.100 dollar - na aftrek van de federale tegemoetkoming van 7500 dollar - een zeer dure auto. Zijn doorbraak is echter een vaststaand feit. Met een showroom in Menlo Park in Californië en weldra op Cheval Place in Londen en...volgens geruchten ook in Brussel, is de naam van de uitvinder van de wisselstroom niet meer uit het automotive-gebeuren weg te branden.
D'r is trouwens nog iets gebeurd. Porsche heeft met een gewijzigde 911 de "Rally van Monte Carlo voor Alternatieve Energieën" gewonnen. Die proef werd gereden vanuit het Franse Valence naar het Prinsdom. Porsche won net voor de Tesla die met één vulling 402 km door stad, buitenwegen en Alpenwegen aflegde. Heinz-Harald Frentzen die sinds zijn project met de Apollo Gumpert Hybride niet meer weg te slaan is van de "alternative automotion" heeft ook enkele testritten gedaan met de Tesla over o.a. enkele speciale ritten van de klassieke Rally van Monte Carlo. Bandenfabrikanten, zoals de vooraanstaande Yokohama, houden de opmars van elektrische voertuigen nauw in de gaten.
Batterijen worden compacter, de modellen zelf ook en ze worden zowaar telkens eleganter. Met als gevolg dat er mettertijd geen plaats meer zal zijn voor een reservewiel. Zelfs niet voor een thuiskomertje. Dus is het van belang dat de wangen van en band steviger worden opdat ze bij een lekke band over korte afstand toch nog genoeg steun is om te rijden. Wie binnenkort naar - bijvoorbeeld - Het Yokohama Drift Kampioenschap - gaat kijken, die moet maar eens opletten hoe "rigide" die bandenflanken zijn geworden. Schuimrubber erin pompen zoals nu al bekend of volle banden zijn ook denkbeelden. Nicoal Tesla zou er de wenkbrauwen van fronsen. Waarvoor driftkoppen al niet goed zijn.(Tekst:Walter Rombauts/Foto:Tesla)
TAC-Rally Historic: Didier Vanwijnsberghe in de slotmeters
Samen met hun moderne collegas ging zaterdag in Tielt het Kampioenschap van België Historic Rally van start. De TAC Rally kondigde zich aan als een harde strijd onder de Escort BDAs, maar daar kwam door toedoen van de pechduivel weinig van in huis.
Nochtans kondigde het wedstrijdbegin zich bijzonder leuk aan met een gezamenlijke besttijd voor Mathias Viaene en Stefaan Stouf, terwijl Gunther Monnens in de ConXion MK2 amper 4sec moest prijsgeven. Amper enkele proeven later werd het een heuse afvalrace. Eerst moest Stefaan Stouf de strijd staken en op de derde klassementsproef brak Geert Vandoorne, vierde op dat ogenblik de motor van zijn Escort MK1. Voor Mathias Viaene liep het ondertussen een stuk beter, want de streekrijder kwam na de eerste ronde met 3 sec voorsprong op Gunther Monnens als leider naar het rallycentrum. De resterende tegenstanders volgden dan al op één minuut en meer.
Terwijl de concurrentie nog in de touwen hing, besloot Gunther Monnens om een maximum attack te doen voor de eindzege. De Limburgse rijder kwam echter van een kale reis thuis, want op het onverhard gedeelte van den Ondank werd de Escort bruusk gestopt door problemen met de achterbrug en aandrijfas. Meteen lag de weg naar de zege open voor ex-ciruitrijder Viaene tot ook hij net voor de slotronde het strijdtoneel moest verlaten met ontstekingsproblemen.
Mede door deze opgaven vochten Vincent Verschueren en Didier Vanwijnsberghe tot hun eigen verbazing in de laatste boucles nog voor de eindzege. De Ascona-piloot kwam ondanks remproblemen in de beginfase aardig in de buurt van een stunt, maar toen het op de slotproef plots begon te regenen was Verschueren net iets te voorzichtig. Didier Vanwijnsberghe koos in zijn Escort, die de eerste ronde injectieproblemen kende, voor een minder behouden rijstijl en wipte zo in de slotkilometers nog over zijn rivaal. ConXion-teamleden Chris Debyser en Bart Maes zaten elkaar lange tijd op de hielen met de derde plaats als inzet, tot Debyser zijn Escort op de voorlaatste proef naar het opgavenpark leidde. Maes bedankte en zette de Manta Transeurope, na motorproblemen te hebben overwonnen in de eerste lus, op het podium.
Voor Tuur Vandenabeele werd het al evenmin een vlekkeloze rally. Zijn BMW 323i E21 werd s ochtends eerst geplaagd door problemen met het stuurhuis en even later brak ook een brandje uit aan de uitlaat. Tot overmaat van ramp kostte een lekke band hen nog eens 40sec, maar vanaf de derde ronde vlotte het een stuk beter zodat er alsnog een vierde plaats in de wacht werd gesleept. Lode De Keyser kwam in zijn Porsche als vijfde over de streep, terwijl spektakelman Lieven Denys als tweede kampioenschapsrijder op een zesde plaats strandde. De rest van de top 10 werd vervolledigd door Patrick Spillebeen, Bart Vanhaverbeke, Marijn Hoens en Dirk Dumon.
In het nieuwbakken Historic Team-kampioenschap haalden slechts drie genomineerde formaties de eindmeet. Het SMS Team had voldoende aan de tweede plaats om kostbare punten te scoren in dit nieuwe kampioenschap.
Dit weekend gaat het Kampioenschap van België Rally van start. Met 66 teams ingeschreven in de nationale wedstrijd en 60 in het Criterium zal er heel wat spektakel te zien zijn op de wegen rond Tielt. Het tussenseizoen was erg lang, maar het geduld van de toeschouwers zal beloond worden. De openingsmanche van het Belgisch rallykampioenschap kondigt zich veelbelovend aan. De inschrijvingslijst voor de TAC Rally bevat immers maar liefst acht WRC's, voor het grootste deel bovendien bestuurd door titelkandidaten.
Hubert Deferm zal als regerend kampioen op 11 april in Tielt niet met het nummer 1 op de deuren van zijn Subaru Impreza WRC S10 starten. Wegens professionele verplichtingen dient de Belgische kampioen in laatste instantie verstek te geven. Alle eer gaat aldus naar Melissa Debackere, opnieuw aan het stuur van haar vertrouwde Toyota Corolla WRC. Maar, de vice-kampioenen zal moeten uitkijken voor de aanvallen van twee meervoudige Belgische kampioenen. Patrick Snijers (50), die 7 titels op zijn palmares heeft staan, start met een Subaru Impreza WRC S12, terwijl Pieter Tsjoen (4 keer Belgisch rallykampioen) aan de start komt met de Focus WRC 07 waarmee hij verleden jaar het publiek verwende in de Condroz Rally. "Ik maak er geen geheim van", zegt Snijers, "dat ik een achtste titel ambieer. Vorig jaar greep ik ernaast door pech. Ik heb dit jaar een kaars gebrand opdat ik daarvan zou gespaard blijven."
Deze drie kleppers zijn niet de enigen die een podiumplaats in Tielt ambiëren. Tim Van Parijs (Ford Focus WRC 05), Paul Lietaer (Subaru Impreza WRC), Dirk Vermeirsch (idem) en de Brit Steve Hendy (Ford Focus WRC) willen het de gevestigde waarden knap lastig maken. Maar, er zijn nog meer outsiders. Stéphane Lhonnay (Mitsubishi Lancer EvoIX), Alexandre Romain (idem) en Bob Colsoul (Mitsubishi Lancer EvoX) zullen van een grotere luchtinlaat kunnen profiteren om vooraan een rol van betekenis te spelen. Andy Lefevere kan met zijn parcourskennis mogelijk verrassend uit de hoek komen met zijn snelle BMW M3.
Bij de GT's komen twee Porsches aan de start, bestuurd door Carlo Mylle en Yves Bruneel. Er zijn verder een pak wagens ingeschreven in het Kampioenschap van België Historic (een reeks Ford Escorts zullen het opnemen tegen de Opels en Porsches), terwijl in Groep N vooral uitgekeken wordt naar een strijd onder de streekpiloten.
De startlijst bevat ook zeven teams die ingeschreven zijn in de Ford Fiesta Sporting Trophy. Zal Matthias Boon zijn sterke prestaties van 2008 kunnen bevestigen? De openingsmanche van het RACB Rally Criterium krijgt 60 wagens aan de start, die tien klassementsproeven zullen afwerken.
De TAC Rally, met als rallycentrum de Europahal in Tielt, gaat zaterdag om 7h45 van start en eindigt omstreeks 20h58. Er staan vier ronden van vier proeven op het menu, samen goed voor 165,4 km tegen de chrono op een totale afstand van 268,3 km. (Wout Christiaenssen/Foto:RACB)
Stéphane Lémeret dit weekend met Mazda RX-8 BTCS in Spa
Stéphane Lémeret rijdt dit weekend samen met David Dermont in een Mazda RX-8 de Belgian Touring Car Series in Francorchamps. Dat is de openingsmanche van Christian Lahaye's gewaardeerd Belgische kampioenschap van alles en iedereen die nog de - financiële - kracht heeft zich op Nationaal vlak te meten in de autosportcorrida. Na de Heer Olivier Sermeus is de nieuwe directeur Mazda Belux, Alain Groult, zich wellicht bewust geworden van de aanwezigheid van Mazda in België en zijn autosport om terug te komen op een beslissing niet meer te rijden. De financiële crisis was niet van die aard om de mindere resultaten van Mazda vorig jaar te stimuleren, maar Mazda doet het met haar gammavernieuwing bijzonder goed op de Belgische markt en behoort tot de steigers inzake klienteel. De Mazda 2, de 3 en de 6 zijn succesnummers. Cijfers om met op de Lotto te spelen.
Daarom dat op de beslissing is terug gekomen. Het hoeft niet gezegd dat met Stéphane Lémeret een jonge belofte - te bescheiden navolger van Pierre Dieudonné - het merk eer aan doet. Overigens mag die hoofdredacteur van Auto Hebdo Belgique via zijn activiteiten in de FIA GT ook in de zeer nabije toekomst worden verwacht in de "24 Uren van Le Mans". De Mazda RX8- Silhouette is na doorgedreven testen klaar voor het BTCS 2009. Deze auto die over een buizenchassis beschikt, heeft daarin de legendarische "Rotary-Engine" opgehangen achter de piloot. Dit door Felix Wankel uitgevonden motorprincipe braakt 500 pk uit. Tweede piloot naast Lémeret is David Dermont. Daarover is niet zoveel bekend. Het moet wel een rappe jongen zijn, want Stéphane accepteert niemand naast hem die minder snel is. Op 18 april 2009 rijdt de Mazda naar het schijnt in de straten van Leuven aan de Bondgenotenlaan. Het is natuurlijk beter van de Mazda dit weekeinde in zijn natuurlijke omgeving te gaan bekijken:Francorchamps.(Tekst en foto:Walter Rombauts)
Laurens Vanthoor start dit weekeinde met F3-titelambities !
Dit weekend begint in het Duitse Oschersleben het Duits Formule 3-kampioenschap. Een eerste ontmoeting waar Laurens Vanthoor (18...!) de kleuren van het RACB National Team wil laten schitteren. De ATS Formel 3 Cup
is nog altijd één van de referenties in de Europese Formule 3. Dit jaar zijn er niet minder dan 25 rijders ingeschreven voor deze fel bekampte competitie. Het merendeel van de teams koos voor het Dallara F307-chassis, maar op het vlak van de motoren is er "keuze" tussen Mercedes, Volkswagen en Opel.
Met het startnummer 5 komt Laurens Vanhoor uit onder de vlag van het Nederlandse Van Amersfoort Racing en de éénzitter van de jonge Belg wordt aangedreven door een VW-motor: Ik heb de jongste weken niet meer gereden, maar dat beschouw ik niet als een handicap" vertelt
de recente aanwinst van het RACB National Team. "Tijdens de wintermaanden heb ik heel wat proefgedraaid op verschillende Europese circuits en dit zowel met het ervaren team Van Amersfoort als bij Volkswagen waar ik onder contract sta."
Laurens is alleszins in topvorm : "Op technisch vlak is de VW-motor tijdens de wintermaanden geëvolueerd in de goede richting en het Dallara-chassis onderging verbeteringen op gebied van stroomlijn. "
Vanthoor staat ook fysiek en mentaal zeer sterk : "De "dode" maanden van de winter werden benut om mijn fysieke conditie bij te werken. Bas Leinders (foto in bijlage) is daarin een goede coach gebleken. Gezien hij zelf nog een actief autopiloot is (FIA GT) weet hij de juiste accenten te leggen. Bovendien waakt de kinesiste van het RACB National Team, Dominique Eloy (foto in bijlage) ook over onze conditie. Ze weet beter dan wie ook dat bij autoracen het hoofd en het hele lichaam meespelen. Racen is niet alleen gas geven en remmen." Laurens Vanthoor heeft in Bas Leinders een uitzonderlijke gids voor het Duits F3 kampioenschap want de man die net als Jeffrey Van Hooydonk even aan de F1 tipte won in 1998 met een Dallara-Opel met...Van Amersfoort Racing !
De jonge Belg leeft in alle rust toe naar dit eerste weekend : Ik ben verheugd het seizoen te beginnen daar waar ik de vorige seizoen afsloot met een overwinning. Ik rijd graag op die moeilijke baan van Oschersleben. Het is een heel technisch circuit. Dat heb ik graag. Mij hoor je dan ook niet klagen dat we er dit jaar drie keer op racen..."Laurens weigert evenwel een pronostiek in te vullen : "Tegenover de concurrentie is het op dit moment moeilijk te zeggen welk ons niveau is. We hebben elkaar nog niet op de piste ontmoet en dus blijft alles bij gissingen. Als alles goed gaat ga ik voor de overwinning, maar het finale doel is wel de titel aan het eind van het seizoen. Ook al ontsnapt daarvoor al eens een dagzege." Dat is klare taal van een jonge gast die de wereld aan zijn voeten heeft liggen.
De ATS F3 Cup gebruikt een Dallarachassis en viercilinder zuigermotoren met maximum 2000 cm3 inhoud en een zichtbare luchthapper die voor alle motoren 26 mm doormeter mag hebben. Het motorkoppel wordt met een sequentiële zesbak naar de achterwielen getransporteerd. Die velgen zijn geschoeid met 240/45VR13 Yokohamabanden en vooraan zijn het 200/50VR13 rubbers van hetzelfde merk en voor iedere deelnemer gelijk die nauw sturen. Over- of onderstuur wordt door de coureur zelf bepaald tijdens zijn afstellingen van de vijf beschikbare wielstanden en een regelbare voor- en achterwing die aerodynamische grip in mechanische kan omzetten. Leervoer voor latere, hogere disciplines.
De schijfremmen hebben geen ABS en de hele winkel mag minimum 550 kg wegen, piloot inbegrepen. Voor een weekend zijn er voor iedere twee sets Yokohama slicks en op de regenbanden staat geen limiet in aantal. Er mag niet worden getankt, telemetrie is verboden en datarecording toegestaan. Laurens Vanthoor heeft hiermee alle instrumenten die hem op zeer jonge leeftijd naar de hogere disciplines kunnen brengen. De motorenleveranciers hoeden zich om compressieverhoudingenen en toerentallen mee te delen omdat het dan voor de onderlinge concurrentie gemakkelijk zou worden de respectievelijke maximum vermogens te berekenen. Wie de compleetste verbranding put uit de loodvrije Sunoco Super Plus scoort de meeste winst. (Tekst:Walter Rombauts/Foto's:RACB)
Mercedes trekt de nieuwstrein met de ML 450 Hybrid in New York
Terwijl op de Shangai Auto Show momenteel de "wereldkampioen van de lage uitstoot aan koolstofdioxide in de luxeklasse" door Mercedes-Benz wordt getoond knalt donderdag op de New York International Auto Show" alweer een fles champagne voor de brandnieuwe ML 450 Hybrid naast de Bluezero. De stoet cleancar's breidt zich ieder Salon uit en het is nog net wachten op de toeleveringsmogelijkheden aan de consument en de "plug-ins" en de "waterstofauto's" zoals die van BMW of brandstocelkrachtpatsers van Nissan en Renault zullen voor "a change" in autowereld zorgen. Het is geen droom meer. Hou de garagepoort maar dicht of ze rijden binnen voor je het weet...
De ML 450 Hybrid is speciaal voor de Amerikaanse markt ontworpen. Met een brandstofverbruik dat door de hybride-techniek liefst 60% lager ligt dan overeenkomstige V8-motoren, moet dit wel een doorn in het oog zijn van Chrysler en GM die de einddatum van hun zestig dagen schrikwkkend dichterbij zien komen. Het is zelfs een beetje onbegrijpelijk dat hun ingenieurs niet "direct" de nu concrete oplossingen van de concurrentie gaan kopiëren. Het zou meer dan een pleister op een auto been zijn omdat overheid en consument het vertrouwen opnieuw zouden kunnen doen herleven. Dat is beter dan veraf staande technieken, ook al zijn ze nog ingrijpender dan alles wat nu bestaat, te blijven betrachten en terwijl te stikken.
Die ML 450 Hybrid heeft een modulair dubbelwerkend hybridesysteem. Er zijn twee elektrische motoren met ieder 45 kWaan vermogen. Ze zijn direct gekoppeld aan de dubbelwerkende hybride-overbrenging. Op deze manier wordt ruimte en gewicht bespaard. Hetbijzonder vernuftige systeem biedt alle bekende hybride-functies. Dat zijn rijden op pure elektriciteit op stroom uit de Lithium-batterij, een start/stop-inrichting, een KERS-effect door zowel de remenergie te recupreren als de V6-motor met uiteraard interne verbranding bij te staan. Het aldus bekomen gemengde verbruik bedraagt 7,7 l/100 km. Dat is niet mis voor een voertuig dat 250 kW of 340 pk als vermogen heeft en 480 Nm trekkracht naar de wielen stuurt. Het is samen met de S 400 Hybrid "de wereldkampioen van de CO2-uitstoot" omdat die 185 g/km bedraagt. Op zich teveel nog, maar voor de luweklasse met het daarbij horende gewicht is dat een prestatie die is neergezet.
Overigens is hier niet gezegd dat het de andere constructeurs voor de wind gaat. Mercedes-Benz dat terecht met de S 400 Hybrid in Shangai snoeft, zag zijn verkoop in de eerste drie maanden van dit jaar met -25,4% dalen. En toch leeft niet echt die panische angst onder de Duitse autobouwers. Opel niet te na gesproken. Dat verdienstelijke merk is het slachtoffer van "Amerika" omdat moedermaatschappij GM hun patenten in onderpand hebben gegeven om geld te bekomen. Dat zal nogal een juridisch kluwen worden als Opel terechte zelfstandigheid wil verwerven. Op de New York International Auto Show staat van GM-zijde een Cadillac Corverj en van Chevrolet een Conceptcar. Die aanwezigheid is logisch. Barack Obama heeft duidelijk gezegd dat het land zijn auto-industrie niet teniet laat gaan. Hopelijk wordt "Chapter 11" vermeden en vonken de GM-modellen letterlijk en figuurlijk op.(Tekst:Walter Rombauts/Foto:Mercedes)
Twee Peugeot's 908 HDi FAP in 1000 km van Francorchamps
Na de ervaringen van de "12 Uren van Sebring" spitst de aandacht van Olivier Quesnel, Directeur van Peugeot Sport, zich toe op de "1000 km van Francorchamps" die op 9 en 10 mei worden gereden zoals bekend zullen eindigen bij nacht. Op die manier hoopt men het duistergevoel in te lepelen dat door het wegvallen van de traditionele "La journée de Test" moet compenseren om het gedrag, lichtinstallatie en...ruitenwissers en airco van de LMP1 in te studeren. Peugeot stuurt twee teams (in plaats van de eerder drie aangekondigde) en in de eerste wagen, de nummer 7, zit de heer Simon Pagenaud die vorig weekeinde won in St.Petersburg (foto) in de tweede ALMS-race. Zijn zitje wordt respectievelijk nog ingenomen door Nicolas Minnasian en Christian Klien.
De tweede Peugeot, het nummer 9, zal zijn bemand met David Brabham, Marc Gene en Alexander Wurz. De keuze is op hen gevallen omdat zij het meeste kilometers in de enkels, de poep en het hoofd hebben met dat rijdend laboratoria. Zoals bekend zal Peugeot volgend jaar de 908 HY, een hybride, inzetten in de meest prestigieuze sportwagenrace ter wereld. De l'Automobile Club de l'Ouest (ACO) is in staat gebleken de tand des tijds te doorstaan. Zelfs met eerder controversiële kijk op de dualiteit die autobouw en autosport impliceert drukt de club haar reglementen door.Dit jaar is er overigens een deelnemerslijst om duimen en vingeren af te likken. Daar bovenop is er nu ook de Formule Le Mans waarvoor Nico Verdonck al twee keer testwerk ging doen langs Oreca. "Die dingen rijden als een g-kart. Alleen is soms de besturing te licht omdat er veel servowerk is ten gunste van de "gentlemen drivers" die op deze betaalbare competitie afkomen." Zelfs liet hij nog uitsluitsel over een deelname. Budget nog niet compleet.(Tekst:Walter Rombauts/Foto:Peugeot)
Hermann Lang stierf op 19 oktober 1987 in zijn geboortestreek Bad Cannstatt nabij Stuttgart. Vandaag zou hij honderd jaar zijn geworden, maar dat is zo met iedereen dat je na je dood eens je honderste geboortedag ontmoet. Omdat Hermann Lang is geboren op 6 april 1909 is het precies een volle eeuw dat de Europese Bergkampioen uit 1939 zijn stempel drukte op zowel de vooroorlogse als na-oorlogse autoracerij op het hoogste niveau. Hij was één van de grootste coureurs in de geschiedenis in de Mercedes-Benz W154 en won o.a. op 15 mei 1938 de GP van Tripoli voor zijn teammaats Manfred von Brauschitz en Rudolf Caracciola. Ze reden de W154, toen een magische machine om de Alfa Romeo's en de Auto Union's te verslaan. Alvorens aan autoraces te beginnen was Hermann Lang een succesvol motorcoureur met Norton. De specialisten van de tweewielers zullen hem nimmer vergeten in verband met een zege op de Solitudering in 1927, maar ook niet uit de tijd dat hij met sidecars bergkoersen reed.
Na WO II hernam hij met de bergkoersen waarin hij zo uitblonk. Met zijn BMW "Mille Miglia" won hij verpletterend de Bergkoers van het Zwarte Woud in Ruhestein. Het jaar nadien keerde hij terug naar Mercedes-Benz om een opmerkelijke come-back te maken. In 1952 drukte hij direct zijn stempel op de races in o.a.Argentinië met een tweede plaats. Maar het orgelpunt van zijn come-back was toch wel de zege in de "24 Uren van Le Mans 1952" met Fritz Riess. In hun Mercedes-Benz met drieliter motor legden ze dat etmaal 3733,800 km af tegen een gemiddelde snelheid van 155,575 km/h. Ze finishten met praktisch één ronde voorsprong. Hermann Lang vond het na de GP van Europa in 1954 welletjes en bleef verder werken bij Mercedes-benz als adviseur voor de klanten. Zijn naam blijft één van de grootste uit de autosportgeschiedenis. Dat zei ook Juan Manuel Fangio over hem. Die ontmoette hem in de sportwagenraces vaak in de achteruitkijkspiegels.(Tekst:Walter Rombauts/Foto:Mercedes)
De autoconstructeurs doen hun uiterste best om de drang naar "schone" mobiliteit in te vullen. De Amerikaanse Tesla rijdt nu precies een jaar rond als voorbeeld hoe liefhebbers van sportwagens ook elektrisch aan hun trekken komen. Alleen de sound van de hun vertrouwde motor moeten ze missen. Dat is beslist een toegeving die moet worden gedaan aan elektrisch rijden. Als beloning staat daar tegenover een grotere onafhankelijkheid van de fossiele brandstoffen en een cleaner milieu.
Geldt dat voor de Tesla Roadster, dan is dat evenzeer het geval voor de 514 kW (700 pk) sterke Lightning GT die sterker is dan de Mercedes SLR Mc Laren. Maar dat is geen punt op zich. Mercedes komt ook weldra met straffere elektrische voertuigen dan de Smart's die nu toch al wenkbrauwen verrast doen fronsen. Mitsubishi is in dat gezelschap overigens te bescheiden. De Japanse industriereus heeft nù al een iMiev op de markt. Net als de Smart heeft die de grote verdienste als een conventioneel voertuig te rijden. Gewoon lekker zitten, alle interieurcomfort, stil op windgeruis na bij hoge snelheid. En "plug-in". Gewoon maar aan het net leggen en klaar is Kees. Vlaams Minister van Mobiliteit Kathleen Van Brempt kan in haar verkiezingscampagne best rondtoeteren dat de overheid elektrische bevoorradingsstations uit de lege hoed zal toveren. Die bestaan in Frankrijk en Duitsland. Op je bankrekening wordt je meteen afgerekend.
Die Lightning is zo Brits als maar kan. De design doet zowel aan een Aston Martin denken als aan een Maserati of een Wiesmann. Maar hij is afwijkend omdat er geen versnellingsbak inzit, geen differentieel en geen aandrijfassen. Toch rijdt hij 210 km/h ! Van 0 naar 100 km/h in 4". Wegens het directe en hoge koppel van de driefasemotoren. Het geheim daarvan zit in de wielen. In ieder wiel is een elektrische motor gebouwd die 118 kW (161 pk) per wiel levert. Eigenlijk dus een permanente vierwielaangedreven statige koets. Opdat geen asynchrone aandrijving tussen de wielen onderling zou kunnen onststaan bezit ook ieder wiel een ESP-systeem. Zoals KERS in de F1 is het al klassiek geworden dat bij het vertragen de elektromotoren zich omtoveren in generators en een nano-lithiumbatterij voeden. Het geheel stoot ZERO uit en rijke Britten zien zich met Lightning GT al door Londen flaneren zonder die "congestion charge" van 8 pond per dag te moeten betalen. Bij Tesla beweren ze dat een oplading 9 moet kosten. Dan is een dagje Londen verbazen zéér goedkoop.
De Lightning GT ondervindt natuurlijk wat weerstand van de huidige economische omstandigheden. Hij is niet te koop voor een prikje en zelfs rijke mensen kijken nu door het bos om de bomen opnieuw te zien. Bij bestelling moet bijna 20.000 pond voorschot worden opgehoest. Toch is de kans zeer groot dat deze Britse durver volgend jaar op 5 mei 2010 deelneemt aan de Clean Week 2020 in Zolder. Het betreft een reusachtig "global" concept dat een overzicht zal geven van de stand van zaken die de autoconstructeurs dan hebben bereikt. Voor wie blind zou zijn geworden voor de inspanningen van die "automotive world" moet de ogen worden geopend. Om te zien dat de auto-industrie wellicht, na de oorlogsindustrie, al een halve eeuw de grootste inspanningen levert die sociaal en politiek mogelijk zijn. Onze vrienden van de OPEC zitten daarbij niet te applaudiseren. Wetend dat hun aardolie eindig is, rekken ze de productie liefst zo lang mogelijk. Tot wind, zon en water met "lightnings" en geen gedonder meer, de energiemacht/markt zullen overnemen.(Tekst:Walter Rombauts/Foto: Lightning)
Jenson Button (29) heeft voor de tweede keer dit seizoen de "pole" afgedwongen voor de GP van Maleysië die morgen wordt gereden. Hij reed 1'35"181. Ploegmaat Rubens Barrichello werd nipt voorafgegaan door een verrassende Jarno Trulli (Toyota) en een opdringerige Sebastien Vettel (Red Bull). Jarno Trulli weet zich gesterkt doordat Toyota zijn gelijk heeft gehaald in de "affaire" waarbij de Italiaan in de openingsrace van Melbourne achter de Safety Car rijdend regerend wereldkampioen zou hebben voorbijgestoken. Dit maneuver ontnam Trulli zijn derde plaats en bracht Hamilton op het podium. Later bleek dit onjuist. Hamilton werd zijn punten afgepakt, tien plaatsen terug gezet op de grid in de GP van morgen en vetrekt daardoor in de achterhoede. Barrichello die ook een straf van vijf ronden opliep vertrekt morgen vanaf de negende plaats. De GP van Maleysië wordt gereden over 56 ronden en er is de klassieke tropische regenbui voorspeld. De auto's die met KERS rijden zijn Ferrari, BMW-Sauber (alleen Heidfeld), Mc Laren-Mercedes, Renault en Williams-Toyota. Raar dat de pionier van de hybride vooralsnog geen KERS gebruikt...
Brawn's succes wekt veel haat en nijd op. Het is overigens niet allen Brawn's schuld. Williams en Toyota gebruiken dezelfde betwiste diffuser die uit de grijze zone van het nieuwe reglement is geboren. In de openingsrace in Melbourne werd ertegen klacht ingediend door BMW en Ferrari. Op 14 april wordt deze klacht in beroep behandeld. Mario Theissen van BMW diende als loutere formaliteit ook in Maleisië klacht in tegen de diffuser. Om zeker te zijn dat de punten verbonden aan deze GP ook zouden kunnen worden geannuleerd voor Brawn, Toyota en Williams als de anderen het pleit zouden winnen. De reglementenmakers zitten ermee verveeld. Waterdicht zijn de teksten niet gebleken. Hun troost mag zijn dat de knappe ingenieurs in de F1-geschiedenis altijd een stap voor op hen zijn geweest. Het verschil tussen denkers en doeners.
Door de herrijzenis van Jenson Button is deze in Monaco wonende Brit nu de meest achterna gejaagde vrijgezel. Jenson is met zijn 1,83 meter en 70,5 kg een gegeerd speeltje voor de dames die alles veil hebben om de man te strikken. Virgin-eigenaar Richard Branson die volgend jaar 30 miljoen veil heeft voor het Brawn GP team, geeft Jenson vaak het levenslustige voorbeeld met zijn mooie entourage. Maar dat heeft onze eigenste Jean Pierre Van Rossem ook gedaan. De man die bij dit alles rustig blijft is Ross Brawn. Hij staat, grijnst en wint. Dat zijn naam volgend jaar niet meer het embleem zou zijn op de auto is hem wellicht een zorg. Het budget zal daar tegenop wegen. Maar puristen denken daar anders over. Brawn behoort mede met Bernard Dudot, Adrian Newey, Mauro Forhieri en Nobuhiko Kawamoto tot de historische race-ingenieurs. Bruce Mc Laren hebben de echten ook laten bestaan, net zoals Brabham en andere...Ferrari's voort hebben geleefd. Ook al kwamen hun budgetten al lang van ergens anders.(Tekst:Walter Rombauts/Foto: Mercedes)
RACB organiseert een kampioenschap voor teams in BK Rally
RACB lanceert voor het komende rallyseizoen een Kampioenschap voor Teams. Het bestaande Merken-kampioenschap blijft bestaan, maar daarnaast kunnen Belgische teams onderling strijden voor hun eigen Belgische titel!
We zien en kennen de autos, de rijder en de co-rijder, maar de hele ploeg die zich ontfermt over de voorbereiding van de auto staat al te vaak in de schaduw, zegt Koen Wijckmans, coördinator van het BK Rally. En we hebben het dan niet alléén over grote, bekende teams die makkelijker de krantenkoppen halen. Heel wat kleinere teams runnen autos, zij strijden via hun rijder wel voor de zege met andere tuners, maar aan de eindmeet gaat alle aandacht naar de man of vrouw achter het stuur. Het is daarom ook dat wij punten uitdelen volgens de klasse en niet volgens het algemeen klassement. Precies om iedereen de kans te geven mee te strijden voor deze titel.
Elk team moet op voorhand, per rally, 2 formaties nomineren die punten kunnen scoren. Ook de Historic Rally krijgt een eigen team-kampioenschap, maar de punten worden daar gegeven volgens het algemeen klassement van de Historic-wedstrijd.
Het BK Teams zal enkel plaatsvinden indien er voor elk kampioenschap minstens 5 teams zich hebben ingeschreven.Onder team verstaan we een formatie die zowel instaat voor de voorbereiding als de bijstand van één of meerdere autos.(Wout Christiaenssen)
Benz-Patent Motorwagen herleeft, maar nu met brandstofcel
Carl Benz nam in 1896 een patent op een driewieler die de "Benz-Patent Motorwagen" is gaan heten in de geschiedenisboeken. Met die idee in het achterhoofd hebben 150 stagiaires daarvan een moderne versie gebouwd. Het leuke ding met vleugeldeuren werkt op een brandstofcel. Een brandstofcel ontvangt waterstofgas aan de kant van de anode (-) in het midden bevindt zich een separator uit polymeer. Aan de andere kant daarvan is de kathode (+) waarnaar zuurstof wordt gevoerd. Als de waterstof-elektronen en de zuurstofelektronen naar elkaar toe willen onstaat er een elektrische stroom. Door de scheidingswand kunnen alleen ionen passeren. Het waterstofgas en de zuurstof kunnen in een - en +-pool onderaan de separator een verbruiker activeren. Dus ook een elektromotor.
We laten de waterstof en de zuurstof zich langsheen de separator begeven en elkaar ontmoeten in een vebruiker. Lamp, elektromotor enz...Voorwaarde is wel dat de brandstofcel voeding krijgt met waterstofgas en zuurstof. Dus moet vooraf een elektrolyse zijn gebeurd. Dat kan zijn door aangevoerd en opgeslagen waterstofgas (momenteel al onder een druk van 720 bar in compacte tanks) maar ook via de "groene" manier vanuit zonnepanelen (photo-voltaïsche cellen). Die zonne-panelen kunnen eventueel in het dak van een auto worden verwerkt zoals in de Nissan Nuvu die vorig jaar in Parijs stond.
Het is mogelijk dat de zonne-cellen die op een auto als "schubben" kunnen worden aangebracht niet voldoende stroom leveren voor de aandrijving zelf. Dan gebruikt men ze voor de toebehoren als binnenverlichting, audio-installatie, airco e.d. te voeden; Volvo deed dat in haar testcentrum in Phoenix (Arizona) al dertig jaar geleden. Waterstof kan natuurlijk met klassieke electriciteit worden gewonnen maar de juiste weg is natuurlijk om dit te doen met hernieuwbare energiebronnen als zon en wind.
Voor de in bijlagen afgebeelde auto is veel glasvezel gebruikt en doen de kuipzeteltjes denken aan de F1. Vooruitblikkend op de toekomst is deze F-Cell Roadster voorzien van een "Drive-by-Wire" (draadloze besturing van de 1,2 kW sterke motor) en is het stuurwiel vervangen door een joy-stick. Dit voertuig dat uiteraard een ZERO-emissie heeft (alleen waterdamp is mogelijk) kan 25 km/h snel rijden over een afstand van 350 km. Het is een prachtige combinatie van studieën over fabricage-technieken, aanwenden van materialen, aandrijvings-technologie (heel nabije-) en een ver doorgedreven elektronika.(Tekst:Walter Rombauts/Foto's: Mercedes)
De oergedachte van Max Mosley om een Kinetic Energy Recovery System toe te passen in de F1 was een brandstofbesparende redenering. Maar omdat het systeem afhankelijk van de uitvoering tussen 25 en 40 kg voor zich opeist is die veronderstelde brandstofbesparing al direct in rook op. Dus bleef de vrijwillige toepassing van KERS voor het seizoen 2009 toegelaten als middel om op gelijk welk moment in een ronde 62 kW (82 pk) gedurende 6"77 op te roepen en desgewenst te gebruiken om een inhaalmaneuver vlot(-ter) uit te voeren. De eerste GP in de geschiedenis van de F1 die met hybridewagens is gereden heeft Jenson Button in een Brawn BGP001 als winnaar opgeleverd. Tweede was Rubens Barrichello. Beiden reden zonder KERS. Wat dit jaar ook nog mag en volgend jaar niet meer. Dan is het verplicht. Al zal er nog wel wat stroom vloeien eer iedereen écht is overtuigd.
"In de training heb je niets aan KERS", zegde Fernando Alonso. "Het is zinloos inhaalmaneuvers uit te voeren om een snelle tijd te zetten. In de race zelf heeft het voordelen als je plaats hebt. Niet in de start dus, want dan is er geen ruimte om er een lap bovenop te geven." Zo ook dacht Kimi Raikkonen erover, maar knalde in zijn verstrooidheid op een muur. De botsing Kubica-Vettel in acht genomen verspeelde de koele Fin daarmee een derde plaats en was er na afloop oprecht over beschaamd. Net als Renault gebruikt ook Ferrari een KERS van Magneti Marelli. Het ding of onding wordt daar ontworpen, gefabriceerd en "ter plekke" aan de teams geleverd. Eigenlijk een kopzorg minder dus voor vele ingenieurs. De kans dat KERS volgend jaar door één fabrikant wordt geleverd en dus niet drie maar één enkele uitvoering zal hebben, is groot. Heel veel kans overigens dat het een Engelse fabrikant zal worden.
Regerend wereldkampioen Lewis Hamilton genoot van KERS om van een uitzichtloze achttiende positie terug te komen naar een uiteindelijke (Trulli werd zijn derde plaats afgenomen) derde podiumplaats. Die heeft Lewis niet meer kunnen beleven. De ceremonie was al voorbij, maar het zal Hamilton een zorg wezen. Hij is blij met de gescoorde 6 punten. Mc Laren-Mercedes ook. Daar is men opgetogen over KERS. Hamilton duwde op iedere rechte lijn die vrij was op de knop op het stuur en riep alle pk's uit de batterij als een gebed af. Hij liep in die fases duidelijk in op iedere voorligger. Hij gaf geen enkel commentaar op KERS. Nochtans is hij in de GP van Australië de beste KERS-rijder geweest van de bende. Historisch gezien komt dat in de dikke boeken voor het nageslacht. Naast een wereldtitel al een eerste KERSkeer-mee-op-het-podium had moeten staan.
Kersenpitten of niet ? Het wordt wel een hamvraag. De uitslag geeft voor de eerste drie plaatsen telkens een Mercedes-motor die de piloot een ruggenstoot geeft. Mercedes zelf legt er niet zoveel accenten op. Het merk dat in de autosport zo'n dominerende rol speelde en speelt kijkt liever de kersen uit de boom. Afwachten en stil zijn. Ook al omdat Toyota die derde plaats van Hamilton aanvecht. De Brit zou Trulli in een valstrik hebben gelokt door te veinzen van motorpech te hebben waardoor de Italiaan de wereldkampioen is voorbijgereden "onder" Security Car...
De FIA in Parijs heeft nog niet de laatste witte konijnen uit de toverhoeden gehaald. Max Mosley gaat een climax tegemoet met een budget geplafonneerd op 33 miljoen en daaraan verbonden een totale vrijheid op ontwikkelingsgebied. Of een budget dat véél hoger ligt, maar dan met FIA-beperkingen in technische zin. Insiders bekijken het voorstel met wisselende gedachten. Een goedkope F1 is niet realistisch. De KERS-gedachte die aan de basis de hybridepionier Toyota (Prius) in de F1 heeft ingevoerd, maakt niet iedereen gelukkig. Dat Ross Brawn het niet toepaste is een teken aan de wand. Dat één van de beste race-ingenieurs, samen met Adrian Newey, het reglement tot op de letter benutte en daarmee aerodynamische grip omzette in maximaal mechanische is hem moeilijk te verwijten. Maar dat is een ander verhaal. Zonder vonken zoals hij gisteren vriend en vijand verbaasde in Melbourne. De Brawn BGP 001 die domineerde kwam vijftien maanden geleden uit zijn brein toen hij de Honda RA109 begon te tekenen. "Ik voelde intuïtief dat mijn idee goed zat", zei hij bescheiden. Honda is dus een reuzenkans misgelopen.(Tekst:Walter Rombauts/Foto: Mercedes)
Vandaag staat de inschrijving open voor de GT Sports, een open kampioenschap dat voor TV-spektakel zal zorgen op Eurosport en Motors TV en aan zijn vierde editie toe is. Acht races staan op het programma. Ze beslaan telkens twee dagen. Zaterdags rijdt de GT en de GTS samen over een koers van 70'. Die impliceert een coureurswissel en tegelijk een tankbeurt. Als er maar één piloot is wordt 10" meertijd geteld en drie mecaniciens mogen figureren in dit plaatje. Eén ervan moet de brandblusser klaar houden en de andere mag het reservoir met 25 liter brandstof hanteren. Volgens ceo Jesùs Pareja kenmerkt deze competitie zich door stabiele regels, betaalbaarheid en kwaliteit van de gekozen omlopen.
Zondags zijn er twee afzondelijke races van 60', ingeblikt of rechtstreeks kijkersvoer. Het kampioenschap begint op 18 en 19 april in de Autodromo Enzo en Dino Ferrari in Imola en eindigt in het weekeinde van 31 oktober en 1 november in Barcelona. Naast de naam Spa staat 27 en 28 juni ingevuld. Nieuw is het stratencircuit van Valencia dat spectaculairder is dan het permanente circuit buiten de stad waar Ernest Hemingway tien jaar woonde en zijn stierenvechters"manual" schreef "Dood in de Namiddag". Mechanische stieren vervangen de vierpotige kolossen uit Salamanca van weleer in de appelsienenstad. De matadors zitten in de buik en bekampen vooral zichzelf.(wr)
18/19 april Imola 16/17 mei Portimao 27/28 juni Francorchamps 4/5 juli Donington 30 augustus Valencia City 19/20 Magny Cours 3/4 oktober Monza 31-10/1-11 Barcelona
De Alliantie Renault-Nissan, die op 27 maart 1999 werd ondertekend, heeft een uniek businessmodel gecreëerd met een aanzienlijke meerwaarde voor beide constructeurs. De werknemers van Renault en Nissan hebben tien jaar lang als partners samengewerkt in een sfeer van wederzijds respect en bedrijfstrots zonder te raken aan de afzonderlijke merken en identiteiten.
De Alliantie was van bij het begin gebaseerd op vertrouwen en het streven naar strategieën gericht op een winstgevende groei, aldus Carlos Ghosn, President en CEO van Renault en Nissan. Die principes blijven we hoog in het vaandel dragen, al moeten we ons voortdurend aanpassen aan de huidige, erg moeilijke economische context. De Alliantie zal Renault en Nissan de middelen geven om de wereldwijde financiële en economische crisis te overleven en bovendien in een betere positie te kunnen concurreren wanneer de crisis achter de rug is.
De voordelen die de Alliantie aan de beide partners heeft opgeleverd:
De Alliantie heeft de winstgevendheid en marktkapitalisatie voor beide ondernemingen aanzienlijk opgedreven tussen 1999 en de huidige wereldwijde economische en financiële crisis.
Renault heeft zijn marktkapitalisatie meer dan verdrievoudigd, met een groei van 8,4 miljard euro naar 27,6 miljard euro. In 2007 was Renault de zesde autoconstructeur ter wereld, terwijl dat in 1999 nog de elfde was. In diezelfde periode is de marktkapitalisatie van Nissan verviervoudigd, van 9 miljard yen naar 34,2 miljard yen. De onderneming stond op de vijfde plaats in 2007, tegenover de tiende in 1999.
De gemiddelde operationele winst voor de periode 1999-1007steeg aanzienlijk ten opzichte van de periode 1990-1999. De operationele winst vervijfvoudigde voor Renault, van 442 miljoen euro tot 2 126 miljoen euro en verachtvoudigde voor Nissan, van 79,6 miljard yen tot 636,1 miljard yen.
Renault heeft in het begin van de overeenkomst een cashbijdrage van 6,4 miljard euro aan Nissan geleverd. Sindsdien heeft Nissan meer dan 11 miljard euro bijgedragen aan Renaults resultaat. Er was een aanzienlijke uitwisseling van cash, kapitaal, winst en dividenden tussen de twee ondernemingen.(Er wordt verwezen naar de resultaten van 1999 tot 2007 omdat de financiële resultaten van Nissan voor 2008 pas beschikbaar zullen zijn op het einde van het huidige Japanse boekjaar, dat afloopt op 31 maart 2009.)
1/ Verkoop
De gezamenlijke verkoop steeg van 4989709 wagens in 1999 tot 6090304 (zonder Avtovaz) in 2008.
2/ Scope van Renault-Nissan Purchasing Organization (RNPO) bedraagt 100%
RNPO is de grootste gemeenschappelijke organisatie van de Alliantie, die onderhandelt in naam van Renault en Nissan. Vanaf 1 april 2009 zal 100% van alle aankopen van de Alliantie gemeenschappelijk gebeuren, terwijl dat bij de oprichting in 2001 slechts 30% was.
3/ Gemeenschappelijke platformen en onderdelen
De gemeenschappelijke platformen en onderdelen (onderdelen die niet zichtbaar zijn voor de klant zoals versnellingsbakken en aircosystemen) worden door de Alliantie gebruikt met het oog op schaalvergroting en lagere ontwikkelings- en productiekosten.
De gemeenschappelijke platformen zoals het B-platform (voor Nissan Tiida/Versa en Renault Clio) en C-platform (Renault Mégane/Scénic en Nissan Qashqai) vertegenwoordigen meer dan 50% van de voertuigen die Renault en Nissan in 2008 wereldwijd verkochten.
4/ Uitwisseling van motoren en gemeenschappelijke motoren
Om de motorexpertise van beide partners (Renault voor diesel en Nissan voor benzine) optimaal te benutten, ontwikkelde de Alliantie gezamenlijk motoren en versnellingsbakken, waaronder een handgeschakelde zesversnellingsbak en een nieuwe V6-dieselmotor. De Alliantie wisselt ook bestaande motoren en versnellingsbakken uit. Zo is de 3,5-liter benzinemotor van Nissan ook terug te vinden in de Renault Laguna en de 1,5-liter dieselmotor van Renault ook in de Nissan Qashqai. In het totaal worden er acht motoren gemeenschappelijk gebruikt.
5/ Uitbreiding van de portefeuille van geavanceerde technologieën
Renault en Nissan werken samen voor strategische onderzoeksgebieden en geavanceerde technologie. Zo hebben beide constructeurs een gemeenschappelijk technologieplan op basis van vier gemeenschappelijke pijlers: Veiligheid, Milieu/CO2, Welzijn aan boord en Dynamische prestaties.
Wat de zero-emissions-technologie betreft, concentreren Renault en Nissan zich op elektrische voertuigen: tot nog toe werden al bijna 20 overeenkomsten ondertekend met regeringen en ondernemingen om tegen 2010 de eerste elektrische wagen te lanceren en tegen 2012 op grote schaal een volledig gamma elektrische voertuigen uit te bouwen.
6/ Productiestandaardisering
Het Renault Production System (RPS), de standaard die door alle Renault-fabrieken wordt gehanteerd, is in grote mate afgeleid van de Nissan Production Way. Sinds het RPS werd geïmplementeerd, is de productiviteit bij Renault met 15 procent gestegen.
Met behulp van de best practices van Renault en Nissan hebben beide alliantiepartners het Alliance Common Process of AIMS-systeem (Alliance Integrated Manufacturing System) uitgewerkt, dat in het begin zal worden gebruikt op de nog te bouwen sites in India (Chennai) en Marokko (Tanger).
7/ Crossproductie
Binnen de Alliantie hadden beide ondernemingen de mogelijkheid om de productiecapaciteit van hun partner te gebruiken. Vandaag de dag bouwen de Renault-fabrieken Nissan-modellen in Korea (Almera Classic) en Brazilië (Livina) terwijl Nissan Renault-modellen assembleert in Zuid-Afrika (Sandero), Mexico (Clio) en Spanje (Trafic).
8/ Wereldwijde voetafdruk
Door de geografische complementariteit dekken Renault en Nissan belangrijke markten op alle continenten. Renaults historische werkgebieden zijn Europa, Noord-Afrika en Zuid-Amerika, voor Nissan zijn dat Japan, Noord-Amerika, Mexico, China en het Midden-Oosten. Sinds 2005 hebben Renault en Nissan samen nieuwe gebieden veroverd, zoals India, om hun wereldwijde voetafdruk te vergroten.
9/Expansie van de productgammas
De Alliantie heeft bijgedragen tot de uitbreiding van de gammas. Nissan breidde zijn gamma lichte bedrijfsvoertuigen in Europa uit door Renault-producten van een Nissan-logo te voorzien: Renault Kangoo / Nissan Kubistar, Renault Master / Nissan Interstar, Renault Trafic / Nissan Primastar. Aan Renault-zijde werd de Koleos door Renault ontworpen maar door Nissan ontwikkeld met geavanceerde 4x4-technologie van Nissan.
10/ Intercultureel management
Als wereldwijde industriële en economische speler heeft de Alliantie Renault-Nissan een unieke ervaring opgebouwd in multicultureel beheer op alle niveaus. Elk jaar werken meer dan dertig teams met werknemers van Renault en Nissan uit alle streken en functies samen om synergieën en best practices te identificeren. Sinds het begin van de alliantie werkten al duizenden mensen met interculturele ervaring samen.
We zijn erg trots op alles wat we in de voorbije tien jaar hebben bereikt, aldus Carlos Ghosn en we kijken ernaar uit om in de toekomst nog meer van ons potentieel te realiseren. Door onze samenwerking binnen de Alliantie te maximaliseren, zullen we nog meer evolueren naar sterkere synergieën tussen Renault en Nissan, die zullen bijdragen tot de winstgevende groei van de onderneming.De Alliantie Renault-Nissan zal de volledige lijst van synergieën (zoals aangekondigd in februari) in mei 2009 aankondigen.(wr)
Uit Georges Van Oosten's Cahiers rollen over 160 km "oude voertuigen" volgens "Bolleke-Pijl" (met afstandsvermelding) van de geheel vernieuwde "De Trappisten" in Westmalle naar Inkart, de kartingtempel aan het Ooievaarsnest in Puurs. De afspraak bij de Trappisten is om 9.30 uur 's morgens en de deelnemers zullen begrijpen dat het dan te vroeg is voor een Tripel. Maar als ze zich door het roadbook hebben gedraaid en gezwaaid worden ze ontvangen in Inkart door de grootmeester van de drift, Mike Van Hooydonk. Het boegbeeld van Excelsior, van zoveel, die ervoor zorgde dat groten als Jeffrey Van Hooydonk, slip en snelheid ingelepeld werden nog voor ze pap(a) konden zeggen. Mike - Papa - Van Hooydonk is een fenomeen. Hij heeft eigenlijk alleen maar vrienden. Wat de man zo uniek maakt is de energie die eruit barst. Geen pisserigheid, maar een wereld van zon, lèven, bewegen, lachen. Nochtans heeft "de" Mike moeten vechten. Maar zijn mentale sterkte was groter dan de problemen die men hem voor de wielen wierp. Terug terzake. De voorwaarden om deel te nemen zijn: lid zijn van Excelsior, en deelnemen met een voertuig ingeschreven voor 31 december 1974.
Laurens Vanthoor (18) heeft in het Duitse Oberschleben al drie van de vier verwachte doelstellingen ingelost. Hij zette twee keer de "pole" neer, en won vandaag de eerste race in de ATS F3 Cup. Morgen wordt de tweede race gehouden. De man uit Hasselt die tot het RACB National Team behoort zet zich daarmee in het voetspoor van Bas Leinders die in 1998 Duits F3 kampioen werd en Michaël Schumacher die in 1990 met éénzelfde titel de basis legde naar zeven wereldtitels in de Formule 1. Bas raakte omzeggens in de F1, dus is die aanloopstrook voor Laurens Vanthoor ook in de maak. Iets té optimist op dit moment, want de weg is nog lang. Toch is de klasse van de Dallara-VW-coureur van Van Amersfoort Racing vérreikend.
Terwijl op de Shangai Auto Show momenteel de "wereldkampioen van de lage uitstoot aan koolstofdioxide in de luxeklasse" door Mercedes-Benz wordt getoond knalt donderdag op de New York International Auto Show" alweer een fles champagne voor de brandnieuwe ML 450 Hybrid naast de Bluezero. De stoet cleancar's breidt zich ieder Salon uit en het is nog net wachten op de toeleveringsmogelijkheden aan de consument en de "plug-ins" en de "waterstofauto's" zoals die van BMW of brandstocelkrachtpatsers van Nissan en Renault zullen voor "a change" in autowereld zorgen. Het is geen droom meer. Hou de garagepoort maar dicht of ze rijden binnen voor je het weet...
Na de ervaringen van de "12 Uren van Sebring" spitst de aandacht van Olivier Quesnel, Directeur van Peugeot Sport, zich toe op de "1000 km van Francorchamps" die op 9 en 10 mei worden gereden zoals bekend zullen eindigen bij nacht. Op die manier hoopt men het duistergevoel in te lepelen dat door het wegvallen van de traditionele "La journée de Test" moet compenseren om het gedrag, lichtinstallatie en...ruitenwissers en airco van de LMP1 in te studeren. Peugeot stuurt twee teams (in plaats van de eerder drie aangekondigde) en in de eerste wagen, de nummer 7, zit de heer Simon Pagenaud die vorig weekeinde won in St.Petersburg (foto) in de tweede ALMS-race. Zijn zitje wordt respectievelijk nog ingenomen door Nicolas Minnasian en Christian Klien. 
Hermann Lang stierf op 19 oktober 1987 in zijn geboortestreek Bad Cannstatt nabij Stuttgart. Vandaag zou hij honderd jaar zijn geworden, maar dat is zo met iedereen dat je na je dood eens je honderste geboortedag ontmoet. Omdat Hermann Lang is geboren op 6 april 1909 is het precies een volle eeuw dat de Europese Bergkampioen uit 1939 zijn stempel drukte op zowel de vooroorlogse als na-oorlogse autoracerij op het hoogste niveau. Hij was één van de grootste coureurs in de geschiedenis in de Mercedes-Benz W154 en won o.a. op 15 mei 1938 de GP van Tripoli voor zijn teammaats Manfred von Brauschitz en Rudolf Caracciola. Ze reden de W154, toen een magische machine om de Alfa Romeo's en de Auto Union's te verslaan. Alvorens aan autoraces te beginnen was Hermann Lang een succesvol motorcoureur met Norton. De specialisten van de tweewielers zullen hem nimmer vergeten in verband met een zege op de Solitudering in 1927, maar ook niet uit de tijd dat hij met sidecars bergkoersen reed.
De autoconstructeurs doen hun uiterste best om de drang naar "schone" mobiliteit in te vullen. De Amerikaanse Tesla rijdt nu precies een jaar rond als voorbeeld hoe liefhebbers van sportwagens ook elektrisch aan hun trekken komen. Alleen de sound van de hun vertrouwde motor moeten ze missen. Dat is beslist een toegeving die moet worden gedaan aan elektrisch rijden. Als beloning staat daar tegenover een grotere onafhankelijkheid van de fossiele brandstoffen en een cleaner milieu.
Jenson Button (29) heeft voor de tweede keer dit seizoen de "pole" afgedwongen voor de GP van Maleysië die morgen wordt gereden. Hij reed 1'35"181. Ploegmaat Rubens Barrichello werd nipt voorafgegaan door een verrassende Jarno Trulli (Toyota) en een opdringerige Sebastien Vettel (Red Bull). Jarno Trulli weet zich gesterkt doordat Toyota zijn gelijk heeft gehaald in de "affaire" waarbij de Italiaan in de openingsrace van Melbourne achter de Safety Car rijdend regerend wereldkampioen zou hebben voorbijgestoken. Dit maneuver ontnam Trulli zijn derde plaats en bracht Hamilton op het podium. Later bleek dit onjuist. Hamilton werd zijn punten afgepakt, tien plaatsen terug gezet op de grid in de GP van morgen en vetrekt daardoor in de achterhoede. Barrichello die ook een straf van vijf ronden opliep vertrekt morgen vanaf de negende plaats. De GP van Maleysië wordt gereden over 56 ronden en er is de klassieke tropische regenbui voorspeld. De auto's die met KERS rijden zijn Ferrari, BMW-Sauber (alleen Heidfeld), Mc Laren-Mercedes, Renault en Williams-Toyota. Raar dat de pionier van de hybride vooralsnog geen KERS gebruikt...
Carl Benz nam in 1896 een patent op een driewieler die de "Benz-Patent Motorwagen" is gaan heten in de geschiedenisboeken. Met die idee in het achterhoofd hebben 150 stagiaires daarvan een moderne versie gebouwd. Het leuke ding met vleugeldeuren werkt op een brandstofcel. Een brandstofcel ontvangt waterstofgas aan de kant van de anode (-) in het midden bevindt zich een separator uit polymeer. Aan de andere kant daarvan is de kathode (+) waarnaar zuurstof wordt gevoerd. Als de waterstof-elektronen en de zuurstofelektronen naar elkaar toe willen onstaat er een elektrische stroom. Door de scheidingswand kunnen alleen ionen passeren. Het waterstofgas en de zuurstof kunnen in een - en +-pool onderaan de separator een verbruiker activeren. Dus ook een elektromotor. 
De oergedachte van Max Mosley om een Kinetic Energy Recovery System toe te passen in de F1 was een brandstofbesparende redenering. Maar omdat het systeem afhankelijk van de uitvoering tussen 25 en 40 kg voor zich opeist is die veronderstelde brandstofbesparing al direct in rook op. Dus bleef de vrijwillige toepassing van KERS voor het seizoen 2009 toegelaten als middel om op gelijk welk moment in een ronde 62 kW (82 pk) gedurende 6"77 op te roepen en desgewenst te gebruiken om een inhaalmaneuver vlot(-ter) uit te voeren. De eerste GP in de geschiedenis van de F1 die met hybridewagens is gereden heeft Jenson Button in een Brawn BGP001 als winnaar opgeleverd. Tweede was Rubens Barrichello. Beiden reden zonder KERS. Wat dit jaar ook nog mag en volgend jaar niet meer. Dan is het verplicht. Al zal er nog wel wat stroom vloeien eer iedereen écht is overtuigd.
Vandaag staat de inschrijving open voor de GT Sports, een open kampioenschap dat voor TV-spektakel zal zorgen op Eurosport en Motors TV en aan zijn vierde editie toe is. Acht races staan op het programma. Ze beslaan telkens twee dagen. Zaterdags rijdt de GT en de GTS samen over een koers van 70'. Die impliceert een coureurswissel en tegelijk een tankbeurt. Als er maar één piloot is wordt 10" meertijd geteld en drie mecaniciens mogen figureren in dit plaatje. Eén ervan moet de brandblusser klaar houden en de andere mag het reservoir met 25 liter brandstof hanteren. Volgens ceo Jesùs Pareja kenmerkt deze competitie zich door stabiele regels, betaalbaarheid en kwaliteit van de gekozen omlopen.
